HAREKET EĞİTİMİ NEDİR? BU EĞİTİME NEDEN İHTİYACIMIZ VAR?

Hareket eğitimi, fiziksel hareket yoluyla çocuğun motor becerilerinin geliştirilmesinin öğretilmesidir.  Bu eğitimi alan çocuk günlük aktivite düzeyinin ne olduğunu anlar ve fiziksel performansını artırır. Bununla birlikte sağlığını korumayı öğrenir.

Yeni yürümeye başlayan çocuklar için sağlıklı bir 24 saat hareket etme dağılımı şunları içermelidir. Gün boyunca enerjik oyun da dâhil olmak üzere çeşitli fiziksel aktivitelerde en az 180 dakika; daha fazlasına maruz kalması gerekir. Çocuğun aktif bir yaşamı için bir seferde 1 saatten fazla (örneğin bebek arabası, araba koltuğu veya mama sandalyesinde) bir yerde uzun süre oturmamalı ya da hareketsiz kalmamalıdır. 2 yaşından küçükler için yerleşik ekran süresi önerilmez.  2 yaş için, hareketsiz tarama süresi 1 saatten fazla olmamalıdır; daha az daha iyidir. Hareketsiz kaldığında, bir bakıcı ile okuma ve hikâye anlatma gibi arayışlarda bulunmak teşvik edilmelidir. Uykular dâhil olmak üzere tutarlı uyku ve uyanma süreleriyle 11 ila 14 saat kaliteli uykuda zaman geçirmelidir.

Okul öncesi (3-5 yaş) olan dönemde ise çocuklar için sağlıklı bir 24 saat hareket etme dağılımı şunları içermelidir. Gün boyunca en az 60 dakikası enerjik bir oyun olan çeşitli fiziksel aktivitelerde en az 180 dakika harcanır; daha fazlası daha iyidir. Bir seferde 1 saatten fazla (örneğin bir bebek arabası, araba koltuğunda ya da evdeki koltukta) veya uzun süre bir mekânda sabit oturmamaları önerilir. Yerleşik ekran süresi 1 saatten fazla olmamalıdır; daha az daha iyidir. Hareketsiz kaldığında, bir bakıcı ile ev işleri yapma ya da fiziksel hareket içeren oyunlar oynanması gibi arayışlarda bulunmak teşvik edilmelidir. Sürekli uyku ve uyanma süreleri ile şekerleme içerebilen 10 ila 13 saat kaliteli uykuda zaman geçirmelidir. Daha fazla sağlık faydası için, yeterli uykuyu korurken, kısıtlanan zamanı veya yerleşik ekran süresini ek enerjik oyunla değiştirin.

            Fiziksel aktivite/hareket dediğimiz kavram, en basit tanımı ile enerjiyi harcamak için vücudun hareket etmesidir. Fiziksel aktivite günlük yaşam içerisinde kas ve eklemlerimizi kullanarak enerji tüketimi ile gerçekleşen, kalp ve solunum hızını arttıran ve farklı şiddetlerde yorgunlukla sonuçlanan aktiviteler olarak tanımlanabilir. 

• Yürüme
• Koşma
• Sıçrama
• Yüzme
• Bisiklete binme
• Çömelme kalkma
• Kol ve bacak hareketleri
• Baş ve gövde hareketleri gibi temel vücut hareketlerinin tümünü ya da bir kısmını içeren çeşitli spor dalları, dans, egzersiz, oyun ve gün içerisindeki aktiviteler fiziksel aktivite olarak kabul edilebilirler.

Dolayısıyla çocukların fiziksel aktivite/hareketleri yapabilmesi için motor becerileri kapsayan temek hareketlerin nasıl yapıldığını öğrenmeleri gerekir. Bunları öğrendiğinde beden okuryazarı olur. Beden okuryazarı olan birey yaşamındaki tüm yönlerinde (evde, iş yerinde, serbest zamanlarında, tatilde) rekreatif etkinliklerde hareket etme becerisini sergileme konusunda yetkinlik sahibi olmasıdır.

Dr.Yesim Bulca

Hacettepe Universitesi Spor Bilimleri Fakültesi

Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü Öğretim Görevlisi